EEN NIEUWJAAR IN GOLPHU

EEN NIEUW JAAR IN GOLPHUBHANJYANG

Geheel buiten ons om is de westerse wereld begonnen aan het jaar 2011… Nadat wij kerst in Kathmandu hebben doorgebracht en daar zelfs twee of drie geïmproviseerde kerstbomen zagen staan, is de jaarwisseling in Golphubhanjyang geruisloos verlopen. Met kerst hebben we nog zoiets als een kerstmaaltijd gehad in een restaurant, nou ja, Jenni dan, want ik was ziek en kon 2 dagen niets eten. Maar op oudejaarsavond geen oliebollen, vuurwerk of nieuwjaarswensen voor ons, want het Nepalese (Boeddhistische) nieuwjaar, 2068, begint pas in april.

Desalniettemin was 31 december een gedenkwaardige dag in Golphu! Het was de dag waarop het dorp opnieuw verbinding kreeg met de rest van de wereld. Al enkele dagen daarvoor kon je in de verte het gerommel van vallende rotsen en het gegrom van een zware machine horen en rond drie uur in de middag kwam vanuit het bos een grote gele graafmachine tevoorschijn die zich een weg baande over de schier onbegaanbare weg naar Golphu. Een luid gejuich steeg op vanuit vele kelen, want inmiddels stond bijna de gehele bevolking te wachten op dit almachtige monster. Piepend en krakend worstelde hij zich richting Golphu om zo de weg vrij te maken die tijdens de laatste moessonperiode grotendeels weggespoeld was. Met grote ogen stonden de kinderen en volwassenen te kijken hoe deze machine halve bergen verzette om er zo voor te zorgen dat na ruim 6 maanden er weer een bus naar Golphu zou kunnen rijden. Iets dat pas voor de tweede keer in de geschiedenis van Golphu mogelijk was. Vorig jaar was het voor het eerst gebeurt en zelfs de premier van Nepal was daarbij aanwezig geweest.

Nu was het dan eindelijk weer zover, na vele maanden wachten en plannen was eindelijk de graafmachine gearriveerd en kon hij de weg tot in het dorp vrijmaken voor de bus… alhoewel.
Je zou het niet kunnen bedenken, maar na al die maanden wachten en plannen was er juist op deze dag een tijdelijk schuurtje midden op de weg gebouwd i.v.m. een begrafenisceremonie (een Gauwa) die drie dagen zou gaan duren. Dus de graafmachine kon niet verder! Nepalesen zijn echter niet voor één gat te vangen en dus reed de machine een stuk terug, maakte voor zichzelf een weg over een berg, door akkers en een stuk bos en kwam zo uit aan de andere kant van het schuurtje en vervolgde zijn weg tot het eindpunt van de weg in het midden van het dorp. Dat stuk weg waar het schuurtje staat moeten de dorpelingen dan maar met de hand herstellen. Over planning gesproken, vijf minuten nadat de weg klaar was kwam onder luid getoeter de bus aanrijden, vol met mensen die het eerste testritje naar Golphu wilden meemaken. Het waren er zoveel dat er uiteindelijk bovenop de bus bijna net zoveel mensen zaten als erin. Alleen jammer dat de bus het dorp niet in kon vanwege het schuurtje, maar een kniesoor die daarop let en kniesoren kennen ze hier niet, dus dat was geen probleem.

Het is alleen de vraag hoelang de weg zal houden. De graafmachine maakt de weg wel berijdbaar, maar alleen door er los zand op te gooien en wat rotsen te verwijderen en dat is het. Dus na een flinke regenbui spoelt meteen het eerste zand weer weg, maar ja zo doen ze dat hier.
Tijdens al deze commotie over de bus, was de ‘Gauwa’ al in volle gang. Jammer alleen dat er buiten de Lama, verder niemand was, aangezien ze allemaal naar de graafmachine en de bus keken. De ceremonie duurt echter drie dagen en op de laatste dag, zondag 2 januari, is er na afloop een groot feest met eten, drinken en dansen en dus krijgen wij toch nog een soort feest rond de jaarwisseling - al is de aanleiding minder leuk.

Nog steeds zit ik te hopen op een beetje sneeuw. Jaloers gemaakt door alle berichten uit Europa en Nederland over sneeuwstormen en schaatstochten, zit ik hier steeds naar de lucht te kijken in de hoop wat sneeuwwolken te ontdekken. Tot nu toe zonder resultaat. Elke dag zon! Echt saai en wij dachten van te voren een zware winter tegemoet te gaan op 2200 meter hoogte in de Himalaya’s.
Het is ‘s nachts wel koud, rond min 7 en dus in de lodge ook, maar geen sneeuw. Om je onze kou belevenis een beetje te kunnen voorstellen, moet je eigenlijk in Nederland nu een week lang je verwarming uitzetten, de hele dag de deur open zetten (hebben ze hier ook de hele dag openstaan) en dan zien hoe je jezelf warm houdt. Zo is het hier dus. Ondanks elke dag zon, toch elke avond, nacht en ochtend is het koud. Naast dit ongemak is na al deze weken onze enige kleine ergernis het gebrek aan privacy. Zodra wij ons buiten vertonen komen er kinderen om ons heen staan of zitten, komen volwassenen met ons praten en zelfs al zit je een boek te lezen of je sms te bekijken, dan heb je in no time 4 of 5 mensen bij je, die over je schouder proberen mee te lezen of ze staren je aan alsof je van Mars komt! Zelfs in de lodge hebben we vaak geen rust omdat ze ons door het raam zien zitten en dan binnenkomen of met hun neus tegen het raam gaan staan. We zoeken nu regelmatig ergens een stil plekje in het bos of op de berg in de zon om te lezen of te werken op de laptop. Maar soms volgen de kinderen ons zelfs daar. Wij kunnen natuurlijk op onze kamer gaan zitten, maar daar is het koud en werk je niet lekker zittend op je bed. We wisten dit van te voren, maar na langere tijd kan dit soms toch wel irritant zijn. Natuurlijk is het leuk om veel contact met de dorpelingen te hebben, maar als je bijna nooit rust hebt kan dat frustraties in de hand gaan werken en daarom is het lekker om elke vier weken even een paar dagen naar Kathmandu te gaan en ondergedompeld te worden in de anonimiteit van de grote stad.

Voorop staat echter nog steeds dat wij elke dag genieten van ons verblijf hier en de mensen en de cultuur, en wij niet staan te trappelen om weer naar huis te gaan en naar ons werk al helemaal niet.
Kortom, we gaan nog 9 weken genieten!!! Inmiddels zijn alle lokalen mooi geplamuurd en gaan we nu beginnen met de vloeren in de eerste twee lokalen (in klas 3 was het niet echt nodig).
We hebben alle lokalen kunnen doen omdat er meer cement was besteld dan dat er uiteindelijk nodig was voor de eerste zes lokalen. Dus dat was mooi meegenomen, alleen was daardoor het arbeidersloon wel wat hoger. Ter indicatie van wat men hier verdient; een metselaar en timmerman verdienen ongeveer € 4, = per dag!

Tevens gaan ze ook nog de muren wit maken waardoor het veel lichter wordt in de lokalen.
Nu de lokalen bijna helemaal klaar zijn, is de wens van de school voor dit jaar om een muur te bouwen langs het terrein waar de kinderen samenkomen voor school en tussen de lessen door.
Dit terrein wordt namelijk elk jaar met de moesson een stuk kleiner en als dat zo doorgaat kunnen de kinderen straks niet meer met z’n allen buiten staan en dat is echt een probleem. De kosten hiervan moeten we nog nader onderzoeken. Daarnaast moet het scheikunde lokaal nodig opgeknapt worden en zou het mooi zijn als wij ook de lerarenkamer onderhanden kunnen nemen. Tevens moeten er bij de ingangen van de lokalen stenen drempels gemaakt worden om de instap naar de lokalen te vergemakkelijken.

Gisteren, 2 januari, zijn wij naar een begrafenis ceremonie geweest waar bijna alle dorpelingen en mensen van omliggende dorpjes aanwezig waren. Het was weer erg mooi en indrukwekkend en gezellig! Veel gedanst, gegeten, gepraat en wat lokale sterke drank (Raksi) gedronken. Om tien uur
’s avonds gingen we terug naar de lodge en hadden wij toch een soort feest gehad ter gelegenheid van de jaarwisseling. Jammer alleen dat er geen oliebollen waren!

Op maandag 3 januari hebben wij een flinke les in nederigheid gehad! Wij dachten dat wij bij ons onderzoek het hele dorp gehad hadden, maar Sir Julphe (hoofd van de school) vertelde ons over nog een oude dame die in een huisje op enkele honderden meters van Golphu woont. De reden dat wij dit huis over het hoofd gezien hadden is dat het verscholen ligt achter een kleine bergrug. Een van onze sponsors wil namelijk een dame sponsoren en wij dachten dat wij de armste vrouw van het dorp gevonden hadden, maar Sir Julphe vertelde ons dat deze vrouw wellicht de armste persoon van Golphu is en ze heeft geen man meer en haar enige dochter laat haar links liggen. Natuurlijk wilden wij haar bezoeken en na enige minuten lopen kwamen wij bij een klein, oud huis aan. Toen wij naar binnen gingen zagen wij een oud vrouwtje in bed liggen onder een paar versleten dekens met grote gaten erin. Ze had geen nachtkleding aan en lag te bibberen van de kou. Sir Julphe vertelde ons dat ze geen warme kleding heeft. Zowel Jenni als ik konden onze emoties niet de baas en de tranen liepen over onze wangen… Dit hadden wij niet verwacht hier aan te treffen. Het enige wat zij heeft is een geit en twee kippen (die ook in het huis wonen) en ze moet zien rond te komen van de verkoop van melk van de zeer magere geit en de eieren van de twee bijna kale kippen. Eten doet zij maar sporadisch. Ik kan wel zeggen dat naast de machtige Himalaya’s, het beeld van die vrouw het meest indrukwekkende is wat wij tot nu toe hebben gezien en het zet je helemaal terug op je plaats. Aangezien ze de volgende dag naar het dorp zou komen, besloten wij meteen om dan kleding en wat eten voor haar te kopen.
Om 11 uur in de ochtend was ze er en hebben wij met de hulp van Sir Julphe, een lekker warme trui, een warme broek, slippers (ze had geen schoenen of slippers) een topje en een warme omslagdoek voor haar gekocht en meteen ook maar wat lekkere mandarijnen. Eind van de dag zijn wij nog wat eten voor haar gaan kopen (rijst, olie en dahl) en een warme deken. Dat alles hebben we in een ‘doko’ (draagmand) gedaan en met de doko op mijn rug, zijn we naar haar huis gegaan. Ze was heel erg blij en Sir Julphe vertelde ons dat ze zal bidden voor ons geluk en fortuin. Het was al met al zeer indrukwekkend en ook bevredigend om zo iemand te kunnen helpen met de hulp van het geld dat wij ontvangen hebben van deze sponsor – dus namens de oude dame – dank je wel lieve sponsor (je weet wie je bent)! Zeer waarschijnlijk zullen wij binnenkort ook een geit voor haar kopen, namens twee andere sponsors, zodat zij kleine geitjes kan fokken en zij zo binnen niet al te lange tijd zelf in haar levensbehoeften kan voorzien.

Wij zijn nu over de helft van ons verblijf en eerlijk gezegd, het klinkt misschien gek, zijn wij toe aan wat nieuwe uitdagingen hier. Wij willen nog meer van de cultuur en de manier van leven hier meemaken. DUS… hebben wij besloten om te gaan verhuizen vanuit de redelijke luxe van de lodge naar een echt Nepalees huis. Samen met Sir Julphe zijn we gaan kijken wat er hier leeg staat en uiteindelijk kwamen we uit bij een huis met twee grote kamers waarvan een zelfs met een stookplaats in de kamer (zonder afvoer, maar dat is hier normaal). Niet helemaal waar, er is wel een afvoer, een gat in de muur naar buiten bovenin de hoek van de kamer. Nadat een plaatselijke dame , Santi Gurung, zo vriendelijk was om de kamers schoon te maken en in te smeren met koeienstront (wat niet stinkt) tegen het stof en om bacteriën te doden, begonnen wij met inrichten. De bevolking hier verklaarde ons voor gek, voor zover wij konden begrijpen, maar vonden het toch ook wel leuk dat wij wilden proberen om als Nepalesen te leven. Wat zij echter niet wisten is dat Jenni niet van kale muren houdt zoals je die hier in elk huis ziet. Dus posters kopen, stof om over de met kranten behangen muren te hangen en ga zo maar door. Na vijf dagen waren we klaar en de mensen hier wisten niet wat ze zagen, maar ze vonden het allemaal ‘ramro cha’ (erg mooi) en sommigen zouden ook hun kamers zo gaan doen.

Wel moet ik vertellen dat wij hier niet koken, daarvoor gaan we toch nog naar de lodge. Een kop koffie in de ochtend, een warm vuur in de avond met wat plaatselijke sterke drank erbij is waar wij het voor doen en de rust. De eerste nacht echter niet veel geslapen omdat ik de dag ervoor een spin van ongeveer 8 cm in doorsnee tegenkwam in de kamer en ’s nachts hoorde ik op de boven verdieping, waar niemand slaapt, een rat vrolijk rondlopen. Maar ja, wat wil je voor een huur van € 5,= per maand! Hopelijk slapen we vandaag, de tweede nacht wat beter. Zal haast wel, want vandaag zijn we met enkele bewoners van het dorp hout gaan hakken in de jungle voor ons vuur.
Dat viel niet mee, eerst een klein uur lopen en daarna dik een uur hout hakken op een helling met een hellingsgraad van bijna 75 graden. Nadat Jenni het hout gekloofd had de doko’s (draag manden voor op je rug) vol gestouwd met 25 kilo hout en vervolgens weer de helling omhoog over paadjes van soms maar 15 cm breed en vol met rotsen. Ik kan je zeggen, die 25 kilo’s gaan dan zwaar wegen. Na een uurtje waren we terug in het dorp en iedereen was zeer onder de indruk dat die ‘Bideshi ” (buitenlander) dit volbracht had zonder onderweg in te storten (nou ja, 1 keer, maar dat hebben ze niet gezien). Ze noemen mij nu ‘Baliyo bideshi bahjé’, de sterke buitenlandse opa! Opa vanwege mijn grijze haar.

We zijn nu een paar dagen verder, 19 januari en we beginnen een beetje te wennen in ons nieuwe huisje. Hoewel, in de ochtend word je wakker in het donker want er is geen elektriciteit en de deuren/ramen openen kan ook niet want dan ziet iedereen hoe wij ons aankleden. Dus met de zaklantaarn je kleding zoeken en je aankleden. Vervolgens even een kopje koffie zetten.
Dat betekend eerst het vuur aanmaken en als dat dan eindelijk goed brandt na een half uur en de rook in je ogen prikt, dan kan je de pan met water erop zetten en na een 10 minuten kookt dat eindelijk. Dus het kost je een kleine drie kwartier voor een kopje koffie dat je daarna, zittend op een matje op de koude vloer kunt ‘genieten’! Even iets anders dan de knop van het koffiezet apparaat aandrukken en lekker op de bank ploffen. Vervolgens wil je jezelf wassen… dat kan ook, maar wel met een emmer ijskoud water in de gang, ook weer met een zaklantaarn. Kortom, leven in Nepalese omstandigheden valt niet mee en we hebben dan ook af en toe best wel baal momenten. Er is echter ook een lichtpuntje… afgelopen nacht voor het eerst geen ratten gehoord! Maar goed, wij wilden zelf ondervinden hoe de mensen hier in huis leven en wij zijn daar dus gewoon niet aan gewend en op gebouwd en zeker ik niet omdat alles hier laag is en mijn hoofd heeft al heel wat klappen gehad van tegen een balk aanlopen, tot bloedens toe. Maar we houden vol en over twee weken gaan we weer naar Kathmandu en kan ik weer recht lopen. Of we bij terugkomst weer in het huis gaan zien we dan wel.

Vandaag gaan we weer eens op werkbezoek bij een schooltje in Chitre, hier een uur vandaan. Kijken wat wij volgend jaar voor hen kunnen betekenen. Hier in Golphu gaan ze volgende week met de toiletten voor de school en het dorp beginnen.

De weg naar Golphu is nu enkele weken geleden gemaakt, maar na 1 bus hier in het dorp is de verbinding met Kathmandu weer gestopt. Hiervoor waren twee redenen. De eerste was dat de busmaatschappij geen bus overhad voor deze verbinding en de tweede reden was dat na een enkele regenbui de weg alweer zo slecht was dat de bus niet kon rijden omdat deze dan vast kwam te staan in de modder. Inmiddels is er wel een bus gevonden voor de route, maar de weg was nog steeds te slecht. Dus afgelopen vrijdag ging bijna de gehele mannelijke bevolking van Golphu te voet naar het dorpje (Chitre) om het gedeelte van de weg tussen daar en Golphu op te knappen. Natuurlijk ging ik mee om te helpen. Dat opknappen hield in dat wij met schoppen en breekijzer grote stukken rots uit de berg naast de weg moesten hakken en deze vervolgens in de weg verwerken zodat de bus grip heeft als het nat is. Zwaar werk dus en het duurde de hele dag tot we alle zwakke plekken in de weg hadden verbeterd. De mensen hier vonden het wel stoer dat een buitenlander, ik, hen hiermee hielp! Nu maar wachten tot de bus echt komt.

Inmiddels hebben we een week in het huisje gezeten en we hebben besloten om weer terug te gaan naar de lodge. Mijn hoofd en rug hadden teveel te lijden onder het feit dat alles te laag was. Als je bedenkt dat ik 1.93m lang ben en de deurposten op een hoogte van 1.60m zaten en het plafond op 1.70m, dan kan je begrijpen dat ik de hele tijd in het huis diep gebukt moest lopen en dat hield mijn rug niet vol. Daarnaast heb ik ongeveer tien keer mijn hoofd gestoten en moest ik daarvoor zelfs behandeld worden omdat de wond op mijn hoofd niet meer dicht ging en begon te ontsteken.
Helaas hield dat in dat wat van mijn hoofdhaar afgeknipt moest worden en dat juist op de plek waar het al een stuk minder dicht begroeit is… Ook hadden we last van het feit dat er overdag geen licht was en dat wanneer je de luiken opende de koude wind naar binnen blies en de schoolkinderen gelijk naar binnen gluurde. Dus niet de privacy die we gedacht hadden te krijgen. We zitten nu dus weer in de lodge en in een andere kamer dan voorheen. Deze is groter en rustiger en ik moet toegeven dat we blij zijn om weer in de lodge te zijn. We hebben het geprobeerd in het huis en dat was onze bedoeling en de conclusie is dat wij niet als Nepalesen kunnen leven en wonen omdat zeker ik daar niet voor gebouwd ben en wij teveel aan onze basis behoeften zoals licht, privacy en genoeg hoogte gewend zijn.

Deze week gaan wij een dagje naar Kutumsang, hier een anderhalf uur vandaan, voor een meeting met de twee schoolbesturen van Nagembe en Solshing Gaon om de voortgang van hun werkzaamheden te bespreken. Volgende week gaan we weer naar Kutumsang, maar dan om het Tibetaanse nieuwjaar (Lhosar) te vieren met de familie van het meisje Dawa die wij privé sponsoren. Tevens vandaag weer een vergadering gehad met enkel mensen over het bouwen van de toiletten voor de school en het dorp. We hebben nu een definitieve (voor zover dat geldt in Nepal) plek uitgezocht en de komende week gaat ze dan ook eindelijk beginnen met de toiletten voor het dorp. Een van de eerste dingen die zij moeten doen is het verzamelen van stenen in de bergen voor het bouwen van de muren.
Dus ze kopen niet gewoon even wat bakstenen, nee, ze zoeken losse stenen en rotsen om daarmee een muur te maken. We gaan het zien. Jenni gaat nu ook Engels uitspraakles geven aan de kleine kinderen. Ze heeft nu enkele maanden de oudere kinderen les gegeven, maar vindt de uitdaging om nu de kleintjes te doen erg leuk.

Vandaag kwam er een vrachtwagen met goederen voor de plaatselijke winkeltjes. Elke keer als dat gebeurt rennen de kinderen naar de vrachtwagen en helpen de spullen naar de winkel dragen, een twee minuten lopen. Zo kunnen ze een zakcentje verdienen. Dat houdt echter wel in dat kinderen van rond de acht jaar met zakken op hun rug lopen van 30 kg (!). Iets dat je in Nederland niet snel zal zien! Volgens mij mogen in Nederland zelfs bouwvakkers niet meer dragen dan 20 kg!?

Voor nu sluit ik af en de volgende nieuwsbrief van mij komt eind februari, vlak voordat we uit Nepal vertrekken. Tja, het schiet nu opeens op…helaas. De volgende nieuwsbrief van Jenni komt ergens rond 8 februari en haar laatste vanuit Nepal ook eind februari.
Nieuwe foto’s komen ook rond 8 februari, aangezien het internet hier te langzaam is om foto’s mee te versturen.

Groetjes voor nu van Philip en Jenni.